در روز حداقل 10 بار اهدنا الصراط المستقیم می گوییم آیا  ما هدایت شده هستیم و می گوییم؟  یا این که هنوز در گمراهی هستیم؟

نظرات مفسران: 

شیخ طوسی: 1- منظور از هدایت زیادی در الطاف می باشد. 2-  استمرار تکلیف و روی آوردن به ثواب می باشد 3- خداوند می داند چه چیزهای به نفع و چه چیزهای به ضرر ما می باشد تا زمانی آنها را از خدا نخواهیم برای ما محقق نمی شود.

فخررازی: 1- اخلاقیات دو جور است افراط و تفریط. انسان از خدا می خواهد به صراطی هدایتش کند که نه افراط داشته و نه تفریط. 2- اهدنا الصراط.... اقتدا به صراط انبیاء می باشد. 3- انسان بر سه راه قرار گرفته. دوستان- دشمنان- شیطان. هرکدام قصد دارند انسان را به سمتی ببرند به همین دلیل اهدنا...... می گوید. 4- صراط مستحقان بهشت را می طلبد. 5- ممکن است دین انسان به یک دلیل برای خود او صحیح باشد از خداوند می خواهدبصیرت به وی عطا کند تا دلیل های دیگر را بشناسد.

زمخشری: زیادی هدایت را خواستار است همانگونه در آیه آمده است«وَ الَّذِینَ اهْتَدَوْاْ زَادَهُمْ هُدًى وَ ءَاتَئهُمْ تَقْوَئهُم»  یعنی کسانى که هدایت یافته‏اند، خداوند بر هدایتشان مى‏افزاید و روح تقوا به آنان مى‏بخشد!

آلوسی:  ا- استواری در دین منظور است. 2- هدایت به معنای ثواب است. یعنی راه بهشت را ثوابی برای ما قرار ده 3-  در آینده هدایتمان  کن همانطور که در گذشته هدایتمان کردی.

علامه طباطبایی: صراط مستقیم از آنجایى که امرى است که در تمامى سبیل‏هاى مختلف محفوظ میباشد، لذا صحیح است که یک انسان هدایت شده، باز هم بسوى آن هدایت شود، خداى تعالى او را از صراط بسوى صراط هدایت کند، باین معنا که سبیلى که قبلا بسوى آن هدایتش کرده بوده، با هدایت بیشترى تکمیل نموده به سبیلى که ما فوق سبیل قبلى است هدایت فرماید چون گفتیم صراط در ضمن همه سبیل‏ها هست و گفتیم سبیل‏ها بسیار، و داراى مراتبى بسیارند، چون چنین است بنده خدا از خدا میخواهد: که او را از صراطى (یعنى سبیلى) بصراطى دیگر که ما فوق آنست هدایت کند، و نیز از آن بمافوق دیگر.

دکتر انصاری:  سه نظر عمده در این باره وجود دارد: 1-  هدف از دعا همواره رسیدن به یک خواسته نیست بلکه گاهی به جای اینکه دعا طریقیت داشته باشد خود موضوعیت دارد. اینجا جاییست که موضوعی محقق شده و ابراز دعاست که اصالت دارد و نه نتیجه آن. 2- نگه داشتن یک چیز از بدست آوردن سخت تر است پس اهدنا در اینجا بدین معناست که ما را بر هدایت ثابت بدار.3- تمام موجودات مشمول هدایت عامه خداوندند برخی با تلاش مشمول نوع دیگری از هدایت به نام هدایت خاصه می شوند. اگر کسی هدایت عامه تشریعی خداوند را پذیرفت و خالصانه در آن مسیر حرکت کرد مشمول هدایت خاصه الهی نیز خواهد شد. بر این اساس هدایت عامه تشریعی را می توان دانش نامیده و هدایت خاصه را بینش! بر پایه این مبنا اهدنا به معنای مشمول هدایت خاصه الهی قرار گرفتن است.

هدایت یافته باشید. جواد نصیری وطن