فراقت واژه تلخی است ولی انسانهای متکامل با آن سر به فلک کشیده اند. بدان هر وقت که تنهایی خداوند مهربان این فرصت زیبا را برایت فراهم کرده است که در سکوت خود حقایقی را بیان کنی که در هنگام مشاهده عیون نتوانی آن را بیان کنی. خداوند تبارک و تعالی از این واژه بعد از بیان سخنان زیبای خود، یعنی آخرین آیه ی نازله «و اتقوا یوما تُرجعونَ فیه الی الله»(بقره، 281) استفاده کرده است، به گونه ای که بعد از این آیه حتی با مخلص ترین افراد سخن نگفت. بی دلیل نیست که آن عارف به حقایق الهی فرمود: «الصمتُ حکمةٌ و قلیلٌ فاعِلُه» یعنی سکوت دری از درهای حکمت است ولی فاعل و کننده این فعل جمیل نادر می باشد. بهترین زمانی که انسان می تواند با سکوت خود حقایقی را بیان کند که خداوند باری تعالی کلماتش را به سوی خود به صعود متعالی برساند، نماز صبح است، نماز صبحی که با آرامش قلب خوانده شود  و بعد از تعقیبات عالی آن «اللهم اِن ظٌلمی اَصبح مُستجیراً بِعفوک و ذَنبی َاصبح مستجیرا بمغفرتک و ذُلی اصبح مستجیرا بعزتک و فقری اصبح مستجیرا بغنائک و وجهیَ الفانی مستجیرا بوجهک الباقی الذی لا یَفنی»¹ انسان در خلوت خود به آسمان دارای راههای ملائک بنگرد و آیه «اِنّ فی خَلق السماواتِ و الارضِ و اختلافِ اللیلِ و النهارِ لایاتِ لاولیِ الالبابِ»(آل عمران، 191) را با صدای اخفا همراه با اشک چشم و بغض گلو زمزمه کند و بعد از آن دعای استغاثه را در حالتی که همه مردم در خواب غفلت فرو رفته اند از ته دل اظهار کند، آن جاست که حضرت حق در آیات مافوق تعالی صدا می زند: «اَمن یُجیبُ المُضطَر اذا دعاه و یَکشِف السوءَ»(نمل، 62) یعنی بنده ام، سخنت را شنیدم، بنده ام، دعایت را مستجاب کردم، بنده ام، امور دنیوی و اخرویت را اصلاح کردم، و آن جاست که به عزت و جلال خود سوگند خورده و می گوید: منم خداوند غیور، هر یک از بندگانم که به من مراجعه کنند حاجتش را برآورده می کنم و هر یک از آنها که به دیگری مراجعه کنند امورش را به او می سپارم. 

_______________
1- خدایا اگر ظلم می کنم دلگرم به عفو توام و اگر گناه می کنم پناهنده به مغفرتت هستم خدایا ذلتم از دلگرمی به عزت تو است و فقرم پناهنده به غنای تو است و وجه فانیم مستجیر به وجه باقی توست.